صدور رأی بدوی مبنی بر برائت متهم و رد تجدیدنظرخواهی

تاریخ رأی نهایی: 1392/08/19 شماره رأی: 9209970220401110 مرجع صدور رأی: شعبه 4 دادگاه تجدیدنظر استان تهران رئیس شعبه 1019 دادگاه عمومی جزایی تهران ـ راسخ رئیس شعبه 4 دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشار دادگاه جوادی ـ سعادت‌زاده

اصل 37 قانون اساسی ماده 177 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری

رأی دادگاه بدوی

در خصوص اتهام آقایان ح. و م.ی. دایر بر دریافت ربا و آقای م.م. دایر بر پرداخت ربا، توجهاً به اینکه ادله شرعیه در جهت احراز ربوی بودن معاملات ایشان توسط مدعی ارائه نگردید و نظر کارشناس نیز حکایت از صرفاً دریافت اضافه است و هیچ تأثیری در ماهیت دعوی یا تغییر و انقلاب در قاعده فقهی "البینه علی المدعی و الیمین علی من انکر" نمی‌تواند ایجاد نماید خاصه اینکه با در نظر داشتن قاعده "نافی را نفی کافیست" و اصل برائت و اصل صحت معاملات سوق مؤمنین و لزوم تحصیل دلیل برای خروج بعض از معاملات از دایره حلیـت و مشروعیت مستنداً به اصل 37 قانون اساسی و ماده 177 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری رأی بر برائت ایشان صادر می‌نماید. رأی صادره حضوری بوده و ظرف مهلت بیست روز از تاریخ ابلاغ، قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم محترم تجدیدنظر استان تهران است.

رئیس شعبه 1019 دادگاه عمومی جزایی تهران ـ راسخ

رأی دادگاه تجدیدنظر

آقای الف.ب. به وکالت از آقای م.م. نسبت به دادنامه 900413 مورخ 90/4/29 صادره از شعبه 1019 دادگاه عمومی جزایی تهران از حیث صدور حکم بر برائت آقایان م. و ح.ی. از اتهام دریافت ربا تجدیدنظرخواهی نموده‌اند و اعلام کرده‌اند برابر نظریه کارشناس رسمی دادگستری شاکی مبلغ 6799537000 ریال به تجدیدنظرخواندگان پرداخت کرده و تجدیدنظرخواندگان مبلغ 3040767000 ریال مازاد بر اصل دریافت کرده‌اند و وجوه ردوبدل شده مربوط به دادوستد تجاری نبوده بلکه پول در قبال پول بوده است و تجدیدنظرخوانده با رد اظهارات تجدیدنظرخواه در اخذ وجه به عنوان ربا در طول رسیدگی به پرونده امر ضمن اعتراض به میزان دریافتی اعلام‌شده از سوی تجدیدنظرخواه مدعی شده است از بابت مراودات مالی وجوهاتی دریافت شده است که با توجه به اینکه آقای د.ی. در صفحه 469 پرونده اعلام کرده است آقای ی. طی مبادله چک‌های وعده‌دار و بروز مبالغی به صورت کسر وجه دریافت کرده‌اند لکن میزان و کیفیت آن را اعلام نکرده‌اند و آقای ر.ع. شاهد دیگر در پرونده هم بدین منوال در صفحه 471 و آقای الف.م. در صفحه 474 نیز همین امر را اعلام کرده‌اند و آقای ح.ع. در صفحه 473 اعلام کرده‌اند دو طرف با همدیگر مراودات مالی داشته‌اند و آقای م.ش. نیز در صفحه 472 اشاره به دادوستد فی‌مابین طرفین دعوی دارند و بقیه شهود هم بدین منوال شهادت داده‌اند و برخی اعلام کرده‌اند بر اساس مبادلات مالی و برخی اعلام کرده‌اند با دادن چک وعده‌‌دار و اخذ چک روز با کسر مبلغ کار می‌کرده‌اند و با عنایت به توضیحات طرفین دعوی به شرح منعکس در صورت‌جلسات دادرسی‌های انجام‌یافته در این محکمه و اینکه در صفحه 102 پرونده اعلام نموده‌اند مبالغ پرداخته‌شده به صورت چک بوده است و در صفحه 104 پرونده هم اعلام گردیده (در مرحله تجدیدنظر) مبالغ پرداختی به تدریج و همه پرداختی‌ها به صورت چک بوده است و در جلسه دادرسی مورخ 92/7/22 نیز اعلام کرده‌اند چک‌های موجـوده را می‌دادند و در ازای آن وجـه یـا چـک دریـافـت می‌گردیده است و با توجه به این‌که آقای ب. وکیل تجدیدنظرخواه اعلام کرده است که بهره پرداختی بر مبنای نرخ 6% بوده است لکن کارشناس منتخب محکمه تجدیدنظر به شرح منعکس در صفحه 163 این امر را (دریافت وجه یا بهره ثابت 6%) رد کرده و اعلام داشته مراودات طرفین دعوی بر مبنای چک‌های مأخوذه و دریـافتی بـوده است و بـا توجه به این‌که شهود تعرفه شده در محکمه تجدیدنظر هم اعلام کرده‌اند آقای م. چک‌های وعده‌دار مشتری‌ها را و چک‌های خود را می‌دادند و با کسر مقداری از وجوهات مندرج در چک‌ها وجه نقد می‌گرفتند و با عنایت به اینکه چک فی‌نفسه مالیت ندارد و در واقع در چنین مواردی وجه مندرج در آن که معرف میزان اعتبار آن است مورد معامله واقع می‌شود و در عرف بازار به تنزیل چک این امر اشتهار دارد و تنزیل چک یا سفته‌های حقیقی موجوده که طبق عرف صورت می‌گیرد برابر فتاوی مشهور فقها ربا تلقی نمی‌شود و از طرف دیگر در پرونده مدعی شده‌اند پول در قبال پول داده شده است که این امر هم با ادعای تجدیدنظرخواهان و وکلای وی و اظهارات شهود در مراحل بعدی علی‌الخصوص در جلسات متشکله در محکمه تجدیدنظر در تعارض است. از طرف دیگر آقای م. هم برابر دادنامه قطعی به شماره معترض‌عنه در خصوص پرداخت ربا به‌جهت فقد ادله شرعی و قانونی مبری شناخته‌شده‌اند. لذا تجدیدنظرخواهی را مستند به ادله لازمه کافیه بر قابلیت نقض دادنامه مارالذکر ندانسته و با رد آن دادنامه تجدیدنظرخواسته را به استناد بند الف از ماده 257 از قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری تأیید کرده و اعلام می‌دارد. رأی صادره قطعی است.
                               رئیس شعبه 4 دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشار دادگاه
                                                                  جوادی ـ سعادت‌زاده