نقض دادنامه بدوی و صدور حکم بر بطلان دعوای خواهان

تاریخ رای نهایی: 1393/08/21 شماره رای نهایی: 9309970222801091 مرجع صدور: شعبه 28 دادگاه تجدید نظر استان تهران دادرس شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی تهران - آقالار ثالث مستشاران شعبه 28 دادگاه تجدیدنظر استان تهران توکلی – زجاجی

تبصره 2 ماده سوم لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی عمرانی و نظامی دولت مواد 198 و 515 و 519 و 358 بند ب ماده 107 قانون آئین دادرسی مدنی ماده 237 قانون مدنی

رای بدوی

دعوی آقایان و خانم‌ها 1-م.م. فرزند ح. 2-م.م. فرزند ح. 3-ج.م. فرزند ح. 4-ج.م. فرزند ح. 5-الف.م. فرزند ح. 6-الف. م. فرزند ح. 7-الف. م. فرزند ح. 8-الف. م. فرزند ح. جملگی با وکالت آقای ب.ط. به طرفیت شهرداری به خواسته ابطال توافقنامه شماره 404/18 مورخ 87/10/9 می‌باشد بدین شرح که وکیل محترم خواهان‌ها مدعی هستند موکلین ایشان وراث مرحوم ح.م. می‌باشند که مالک پلاک ثبتی 92/ 113 و 363 واقع در بخش ده تهران می‌باشند خوانده ملک موصوف را که در طرح تفصیلی شهرداری قرار داشته از تاریخ 87/4/1 تصرف نموده است و در اثر پیگیری‌های خواهان‌ها سرانجام خوانده طی توافقنامه شماره 404/18 مورخ 87/10/9 توافق نمود که ملک موکلین را خریداری نماید و به‌موجب بند 1 ماده سوم توافقنامه شهرداری متعهد گردیده پنجاه درصد مبلغ مندرج در ماده دوم توافقنامه پس از تحویل ملک به شهرداری به خواهان‌ها پرداخت کند و باقیمانده نیز هنگام تنظیم سند رسمی پرداخت نماید و ملک موضوع پرونده نیز از ابتدا در تصرف خوانده بوده است بنابراین می‌بایست نسبت به تودیع پنجاه درصد ثمن توافقنامه اقدام می‌نمود در حالیکه شهرداری به توافق خود عمل ننموده است در نتیجه طبق تبصره 2 ماده سوم لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی، عمرانی و نظامی دولت مصوب 1358، کد در صورت حصول توافق دستگاه اجرایی موظف است حداکثر ظرف سه ماه نسبت به خرید ملک و پرداخت حقوق یا خسارت اقدام نماید یا آنکه انصراف خود را از خرید و تملک کتباً به مالک یا مالکین اعلام نماید به هر حال عدم اقدام به خرید یا عدم اعلام انصراف به مدت مذکور به منزله انصراف می‌باشد در نتیجه تقاضای ابطال توافقنامه نموده است با عنایت به دادخواست تقدیمی خواهان، پاسخ استعلام ثبتی که بیانگر مالکیت مورث خواهان‌ها نسبت به ملک موضوع پرونده می‌باشند، رونوشت مصدق گواهی حصر وراثت صادره در شعبه 405 دادگاه عمومی تهران که حاکی اینست خواهان‌ها مورث مرحوم ح.م. می‌باشند، رونوشت مصدق نامه شهرداری توافقنامه شماره 404/18 مورخ 87/10/9 که در ماده دوم آن قید گردیده پنجاه درصد مبلغ مندرج در توافقنامه پس از تحویل ملک توسط خواهان به خوانده توسط خوانده پرداخت گردد و باقیمانده در حین تنظیم سند پرداخت گردد و با عنایت به رونوشت مصدق قرار تأمین دلیل صورت گرفته در پرونده کلاسه 89/506/620 حوزه 506 شورای حل اختلاف تهران که خوانده ملک موضوع پرونده را تصرف نموده است و نظر به اینکه به استناد تبصره 2 ماده سوم لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی عمرانی و نظامی دولت مصوب 1358 که در صورت توافق دستگاه اجرایی موظف بوده حداکثر ظرف سه ماه نسبت به خرید ملک و پرداخت حقوق مالک یا خسارت اقدام و یا آنکه انصراف خود را از خرید و تملک به مالکین اعلام نماید و به هر حال عدم اقدام به خرید یا اعلام انصراف در مدت مذکور به منزله انصراف بوده است و شهرداری منطقه تهران نیز اقدامی در راستای خرید ملک به ‬عمل نیاورده است و با عنایت به دفاعیات غیر مؤثر شهرداری تهران دادگاه دعوی خواهان را وارد دانسته به استناد مواد 198 و 515 و 519 قانون آئین دادرسی مدنی و تبصره 2 ماده 3 لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی و عمرانی و نظامی دولت مصوب 1358 حکم بر ابطال توافقنامه موضوع پرونده صادر و اعلام می‌دارد در خصوص دعوی مطالبه اجرت‌المثل با عنایت به استرداد دعوی توسط وکیل خواهان دادگاه به استناد بند ب ماده 107 قانون آئین دادرسی مدنی قرار رد دعوی صادر و اعلام می‌دارد رأی صادره حضوری و ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم محترم تجدیدنظر استان تهران می‌باشد.
دادرس شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی تهران - آقالار ثالث

رای دادگاه تجدید نظر

در خصوص تجدیدنظرخواهی شهرداری تهران به ‬طرفیت آقایان و خانم‬ها 1-م. 2-م. 3-ج. 4-ج. 5-الف. 6-الف. 7-الف. 8-الف. شهرت همگی م. نسبت به دادنامه شماره 236-92/3/6 صادره از شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی تهران در قسمتی که مشتمل بر صدور حکم بر ابطال توافقنامه شماره 18/404-87/10/9 فی‬مابین می‌باشد با التفات به مندرجات پرونده و به ‬شرح لایحه اعتراضیه تجدیدنظرخواهی وارد و موجه است زیرا تجدیدنظرخواندگان (خواهان‌های نخستین) مدعی‌اند که شهرداری به تعهد خود مبنی بر پرداخت پنجاه درصد میلغ مندرج در قرارداد پس از تحویل ملک (پلاک ثبتی 113/92 فرعی از 362 و 363 بخش 10 تهران) عمل نکرده و با وصف اینکه ملک از قبل در تصرف شهرداری قرار گرفته نسبت به پرداخت مبلغ مذکور اقدام نکرده و به ‬استناد تبصره 2 ماده 3 لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک ... مصوب 58/11/17 توافقنامه مزبور باطل است که این استدلال تجدیدنظرخواندگان و نیز مبانی استدلال دادگاه بدوی که بر این اساس شکل گرفته مخدوش است زیرا شرط مندرج در توافق‬نامه از نوع شرط فعل که در صورت تخلف مستنداٌ به ماده 237 قانون مدنی مشروط‬‌له حق اقامه دعوی جهت الزام ممتنع را جهت ایفای تعهد دارد و این امر افاده بطلان توافق‬نامه نمی‌نماید و اصولاً قابلیت ابطال را نیز ندارد زیرا توافق‬نامه از ارکان لازم جهت انعقاد برخوردار بوده و خللی متوجه مبانی آن نمی‌باشد بنا به‬ مراتب دادنامه تجدیدنظرخواسته که خلاف این معنا صادر شده در خور تأیید نیست این دادگاه مستنداٌ به ماده 358 قانون آئین دادرسی مدنی ضمن نقض آن حکم بر بطلان دعوی خواهآن‌های بدوی صادر و اعلام می‌نماید این رأی قطعی است.
مستشاران شعبه 28 دادگاه تجدیدنظر استان تهران
توکلی – زجاجی