ردّ دعوی خواهان

شماره پرونده اصلی: 26504/20 موضوع خواسته: فسخ نکاح نام مجتمع قضایی و شعبه: دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی، شعبه 21 حقوقی شماره پرونده: 8909985197803226 شماره دادنامه: 900997513590034 قاضی رسیدگی کننده: آقای معزّی

مواد1122 و 1123 قانون مدنی ماده 348 و 358 قانون آیین دادرسی مدنی

شرح دادخواست:

 ریاست محترم دادگاههای عمومی حقوقی شهرستان نیشابور،

احتراماً به استحضار می‌رساند اینجانب حمید م... به استناد سند ازدواج شماره 5378 تنظیمی در دفتر ازدواج 11 نیشابور در تاریخ 88/8/11 با خوانده ازدواج دائم نموده‌ام. در حال حاضر در دوران عقد می‌باشیم و لیکن پس از مدتی از وقوع عقد متوجه تشنج و حالات غیرعادی و بروز عیب وفق مواد1122 و1123 قانون مدنی در وی گردیده‌ام. به طوری که گاهاً خوانده به مرحله‌ای از تشنج می‌رسد که بیهوش می‌شود و پس از گذشت نیم ساعت تا 45 دقیقه به حالت عادی باز می‌گردد و خوانده این امر را از من و خانواده‌ام پوشیده داشته بود. لذا ادامه زندگی با نامبرده غیرممکن است. از محضر ریاست محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر فسخ نکاح بین اینجانب و خوانده دعوی را دارم.

جلسه اول دادرسی: (شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی شهرستان نیشابور)

 به تاریخ  89/9/21 در وقت مقرر جلسه دادگاه تشکیل است و وکیل محترم خواهان نیز حاضر است و خوانده نیز حضور دارد. وکیل خواهان اظهار می‌دارد خوانده بنا به اظهار خواهان دارای بیماری تشنج است و چون عقد بر مبنای سلامت کامل منعقد شده و موکل اصلاً از این قضیه مطلع نبوده به همین دلیلی اقدام به فسخ نکاح کرده. خواهان اظهار می‌دارد خوانده باید به پزشکی قانونی مراجعه نماید و هر اقدامی که جهت کسب تحقیق لازم است باید انجام گیرد. خوانده اظهار می‌دارد حسب مدارک ارائه شده اینجانب سالم می‌باشم و بیماری ندارم و در دادسرا شکایت کیفری مطرح نموده که در شعبه چهارم به کلاسه 890812 رسیدگی شده و گواهی‌های پزشکی قانونی حکایت از سلامت اینجانب را دارد. تقاضای ردّ دعوی خواهان را دارم. دادگاه نظر به اینکه ملاحظه پرونده کیفری شعبه چهارم دادیاری ضروری می‌باشد پرونده مذکور مطالبه و به نظر برسد. 

خلاصه جلسه دوم دادرسی:

به تاریخ 90/10/8 در وقت فوق‌العاده شعبه اول دادگاه حقوقی به تصدی امضاکننده ذیل تشکیل است. پرونده کیفری به کلاسه 890812  شعبه 4 ضمیمه است. پرونده حکایت از این دارد که آقای حمید م... فرزند محمد حسین علیه خانم مریم ل... فرزند حسن دائر به فریب در ازدواج شکایت کیفری مطرح نموده. در دادیاری محترم مشتکی‌عنه زوجه را به پزشکی قانونی معرفی نموده که آیا مبتلا به بیماری روانی یا پیسی هست یا خیر؟ که پزشکی قانونی طی معاینه و مصاحبه و آزمایشات انجام شده بیان داشته درحال حاضر بیماری خاص جسمی و روحی در نامبرده محرز نمی‌گردد و دادیاری مذکور به لحاظ اینکه مشتکی‌عنه دارای هیچگونه بیماری جسمی یا  روحی نبوده قرار منع تعقیب صادر نموده است.

نظریه پزشکی قانونی:

پزشکی قانونی طی معاینه و مصاحبه و آزمایشات انجام شده بیان داشته خانم مریم ل... درحال حاضر بیماری خاص جسمی و روحی در نامبرده محرز نمی‌گردد. و دادیاری مذکور به لحاظ اینکه مشتکیعنه دارای هیچگونه بیماری جسمی یا  روحی نبوده است. 

رأی دادگاه بدوی:

در خصوص دعوی آقای حمید م... فرزند محمدحسین با وکالت آقای سعید برومند به طرفیت خانم مریم  ل... فرزند حسن به خواسته فسخ نکاح با توجه به اظهارات خواهان در دادخواست تقدیمی و اظهارات وکیل محترم وی در جلسه دادرسی به اینکه خواسته دارای بیماری تشنج می‌باشد و بدین جهت تقاضای فسخ نکاح را دارم و با عنایت به دفاعیات خوانده و ملاحظه پرونده استنادی به کلاسه 812/89 شعبه چهارم دادسرای نیشابور که خلاصه‌ای از آن در صورت‌جلسه مورخه 89/10/8 درج گردیده است و با معرفی خوانده به پزشکی قانونی نظریه پزشکی قانونی حکایت از عدم ابتلای نامبرده به بیماری روحی و روانی خاص و یا جسمی داشته است. مضافاً  اینکه بیماری تشنج ذاتاً از عیوب موجب خیار فسخ نمی‌باشد. علیهذا دادگاه دعوی را وارد ندانسته و مستنداً به مواد 1122 و 1123 قانون مدنی حکم بر ردّ دعوی خواهان را صادر و اعلام می‌نماید. رأی صادره حضوری و ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ  در محاکم محترم تجدیدنظر استان قابل تجدیدنظر می‌باشد. (آقای دارینی، رئیس شعبه اول حقوقی نیشابور 89/10/9) 

اعتراض به رأی دادگاه بدوی:

 ریاست محترم دادگاههای تجدیدنظر استان خراسان رضوی:

احتراماً اینجانب سعید برومند به وکالت از آقای حمید م... در مقام اعترض به رأی معترض بوده. اولاً  تقاضا دارم خانم مریم ل... در این پرونده به پزشکی قانونی معرفی شود. زیرا در پرونده‌های حقوقی طبق روال قانون آیین دادرسی مدنی امکان اینکه دلایلی را از سایر پرونده‌ها استخراج نموده به آنان جهت اصدار رأی استناد کرده است. در حالی که پرونده‌های مانحن فیه قاضی محترم گواهی پزشکی قانونی پرونده‌های دیگر را مورد استناد قرار داده است و بنا به اظهارات شفاهی موکل که دارای بیماری تشنج بوده، لازم است در این پرونده مجدداً به پزشکی قانونی معرفی شود. با توجه به اینکه شرایط ماده 1121 قانون مدنی را نیز داشته و نیز با این اعتبار که وی سالم باشد مصداق ماده 1128 قانون مدنی می‌باشد. مستدعی است نقض دادنامه مورد اعتراض و رسیدگی مجدد قرار گیرد. 

تبادل لایحه تجدیدنظرخوانده:

 ریاست محترم محاکم تجدیدنظر استان خراسان رضوی، به استحضار می‌رساند اینجانب مریم ل... فرزند حسن تجدیدنظرخوانده پرونده کلاسه 893259 شعبه یک حقوقی نیشابور بوده که خوانده پرونده با وکیل محترم خود دعوی تجدید نظرخواهی مطرح نموده و در تاریخ 89/12/15 به اینجانب ابلاغ شده. جوابیه خود  را به شرح ذیل اعلام می‌دارم: دعوی مطروحه که مدعی اعسار شده و حکم بر قبول اعسار وی شده تجدیدنظرخواهی که به استناد مواد 1113 و 1128 قانون مدنی نموده، خود موضوع و ادعایی دیگر است که استنادات ایشان به فسخ نکاح است که این ادعا می‌بایست در دعوی مستقلی مطرح و در دادگاه به این خواسته مجزا رسیدگی شود. حال اینکه  دعوی اصلی در دادگاه محترم بدوی اعسار بوده است و  وکیل وی می‌داند که می‌بایست به صورت جدا و مستقل اقدام و طرح دعوی نماید. دعوایی که موضوع آن اعسار است مطالبی غیر از اصل خواسته را بیان نموده. تقاضای ردّ  دعوی مطروحه را دارم.

رای دادگاه تجدیدنظر:

 در خصوص دعوی تجدیدنظر آقای حمید م... با وکالت آقای سعید برومند به طرفیت خانم مریم ل... نسبت  به دادنامه شماره 4349/890 مورخه 89/10/9 موضوع  پرونده کلاسه3276/890 صادره از شعبه اول دادگاه حقوقی نیشابور که به موجب آن حکم به ردّ دعوی معترض فعلی به خواسته فسخ نکاح به علت بروز عیب، تشنج و حالات غیرعادی در زوجه که موضوع مواد 1122 و 1123 قانون مدنی استناد نموده است در حالی که ماده مذکور به عیوب مرد که موجب فسخ برای زن بوده می‌باشد، اصدار یافته. با توجه به مجموع محتویات پرونده و اظهارات اصحاب دعوی و انکار مورد توسط خوانده دعوی که اظهار نموده اینجانب سالم می‌باشم و بیماری ندارم و در دادسرا شکایت کیفری مطرح نموده که در شعبه چهارم دادیاری به کلاسه 890812 رسیدگی شده و گواهی‌های پزشکی قانونی حکایت از سلامتی اینجانب دارد و تصویر گواهی پزشکی قانونی نیشابور به شماره 5134/1/1/895 مورخه 89/5/27 که مهمور به مهر شعبه چهارم دادیاری می‌باشد حکایت دارد، حسب معاینه و مصاحبه و  رویت آزمایش ارائه شده در حال حاضر خانم مریم  ل... بیماری خاص روانی یا جسمی ندارد و ملاحظه خلاصه و استناد در پرونده کلاسه 893259 حقوقی از پرونده کلاسه 812/890 شعبه چهار دادیاری که در تاریخ 89/5/4 معترض فعلی به  طرفیت تجدیدنظرخوانده به اتهام فریب در امر ازدواج به علت بیماری تشنج و پیسی مطرح نموده که پس از انجام تحقیقات و معرفی زوجه به پزشکی قانونی، بشرح گواهی فوق‌الاشاره مراتب عدم احراز بیماری خاص روانی یا جسمی در حال حاضر اعلام نموده و از سوی دادیار مذکور به لحاظ عدم ابتلاء خانم مذکور به هرگونه بیماری جسمی یا روحی قرار منع تعقیب صادر شده است وچون در این مرحله اعتراض مدلّل و موجهی که متضمن انطباق با ماده 348 قانون آیین دادرسی مدنی مستلزم نقض رأی معترض‌عنه شود اقامه نگردیده و به استناد ماده 358 قانون آیین دادرسی مدنی ضمن ردّ دعوی مطروحه، دادنامه تجدیدنظرخواسته را مورد تایید قرار می‌دهد. رأی ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل فرجام خواهی و رسیدگی در یکی از شعب دیوان عالی خواهد بود.

(رئیس شعبه 21 تجدیدنظر خراسان رضوی، آقای معزّی 90/3/11)

طبق ماده 1123 قانون مدنی، عیوبی که در زن موجب حق فسخ برای مرد است عبارتند از: قرن، جذام، برص، افضا، زمین‌گیری، نابینایی از هردوچشم، جنون طبق ماده 1128 هرگاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده باشد و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف موجود بوده، برای طرف مقابل حق فسخ موجود خواهد بود. خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متبایناً بر آن واقع شده باشد. اگر در پرونده مذکور پزشکی قانونی بیماری زوجه را تایید می‌کرد در مرحله تجدیدنظر وکیل محترم خواهان می‌توانست با استناد به ماده 1128 تقاضای فسخ عقد را بنماید. ولی چون در پرونده مذکور پزشکی قانونی بیماری زوجه را تایید ننموده، حکم به ردّ دعوی تجدیدنظرخواه صادر شده است.