- مهمترین تفاوت نظام نیمه آزادی و آزادی مشروط چیست؟
- سلام بنده فارغ التحصیل حقوق هستم و در حال مطالعه برای آزمون وکالت می باشم. یکی از مباحث مهم در قانون مجازات اسلامی، نظامهای نیمه آزادی و آزادی مشروط و تفاوت های آنهاست. اصلاحات صورت گرفته در قانون مجازات سال 1399، به این دو موضوع نیز اختصاص دارد. امکان این وجود دارد که به زبان ساده، مهمترین تفاوتهای این دو شیوه مجازات را با توجه به اصلاحات جدید بیان کنید؟
سلام خدمت شما
همانطور که شما نیز اشاره کردید، این دو شیوه از مهمترین مباحث حقوق جزای عمومی محسوب می شوند. در ادامه و به صورت مختصر، مهمترین مباحث حول این دو شیوه و نظام جزایی را خدمتتان ارائه خواهیم داد:
1- در ابتدا باید عرض شود که هم نظام نیمه آزادی و هم آزادی مشروط فقط مربوط به مجازات حبس تعزیری است و بنابراین شامل سایر مجازاتهای تعزیری و حبسهای دیگر نمی شود.
2-در نظام نیمه آزادی، محکوم به حبسهای تعزیری درجه 5 تا 7، چنانچه شاکی گذشت کرده باشد و تامین مناسب نیز سپرده باشد و اگر تعهد کند که یک فعالیت شغلی یا حرفه ای و آموزشی انجام دهد، دادگاه صادر کننده حکم قطعی می تواند همزمان با صدور حکم اصلی، محکوم را با رضایت خودش تحت نظام نیمه آزادی درآورد. البته در اصلاحات جدید گفته اگر محکوم به حبس تعزیری درجه 2 تا 4 محکوم شده و اگر یک چهارم از مدت حبس وی گذشته باشد، امکان استفاده از نظام نیمه آزادی وجود دارد.
3-در نظام آزادی مشروط، از همان ابتدا حکمی مبنی بر اینکه محکوم شامل این نظام میشود صارد نمیشود. در این شیوه، محکومی که به حبس تعزیری درجه 5 تا 8 محکوم شده است، تحت شرایطی میتواند از نظام آزادی مشروط استفاده کند: این شرایط بدین شرح می باشد: الف، محکوم در مدت اجراء مجازات از خود حسن اخلاق نشان دهد. ب، حالات و رفتار محکوم نشان دهد که پس از آزادی دیگر مرتکب جرم نمی شود. ج، به تشخیص دادگاه تا حدی که استطاعت محکوم وجود دارد، ضرر و زیان مدعی خصوصی جبران شود.
4-برای اینکه محکوم بتواند از نظام آزادی مشروط استفاده کند، باید بخشی از مجازات را سپری کند. در این خصوص باید گفت چنانچه متهم به بیش از ده سال حبس محکوم شده است، حتما باید نیمی از این مدت حبس را سپری کند تا از این نظام بتواند استفاده کند و در خصوص کسانی که تا ده سال حبس محکوم شده اند، سپری شدن یک سوم کفایت می کند. در اصلاحات جدید، چنانچه شخصی که به حبس تعزیری درجه 2 تا 4 محکوم شده، اگر یک چهارم از مجازات را سپری کند، با رضایت خود وی، در محدوده مکانی مشخص، میتوان وی را تحت نظارت سامانه های الکترونیکی مانند پابند قرار داد.
5-یکی از شباهتهای این دو نظام کیفری این است که در هیچ کدام از آنها، محکوم به حبس تعزیری درجه یک نمی تواند از این شرایط استفاده کند. و باید به این مسأله نیز اشاره کرد که هر شخص فقط یکبار می تواند از نظام آزادی مشروط استفاده کند.
5-موضوع مهم دیگری که در خصوص نظام آزادی مشروط وجود دارد این است که مدت نظام آزادی مشروط یک تا 5 سال است.