آموزش تخصصي؛ نياز امروز وکلا
داتیکان : به‌یقین، آموزش و تخصص، دو روي سكه‌ي بازار هر فعاليت شغلي است. و آموزش تخصصی وکلا، یک ضرورت است. زيرا تخصصی‌شدن وکالت، تضمین‌کننده‌ی سلامت قضایی و امنیتِ روابط حقوقی اشخاص است.
امروزه، تردیدی نیست که آموزش تخصصی وکلا، یک ضرورت است. و به‌یقین، تخصصی‌شدن وکالت، تضمین‌کننده‌ي سلامت قضایی و امنیتِ روابط حقوقی اشخاص است. با همین نگاه، دیدگاه #وكيل_محمود_واحدی، یکی‌از نامزدهای سي‌ويكمین دوره انتخابات هیأت مدیره کانون وکلای دادگستری مرکز که مقرر است روز هشتم اسفندماه برگزار شود، به‌جهت اهميت ويژه‌اي كه اساساً آموزش دارد، بازنشر می‌شود.
"فراهم‌آوردن وسایل پیشرفت علمی و عملی وکلا، از مهم‌ترین وظایف کانون وکلا است."
بند "ه" ماده ۶ قانون لایحه استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب ۵/۱۲/۱۳۳۳ به‌صراحت بیان می‌دارد که؛ فراهم‌آوردن وسایل پیشرفت علمی و عملی وکلا، از وظایف کانون وکلا است.
در جهان كنوني، ضرورت آموزش، بر کسی پوشیده نیست. و بی‌تردید، آموزش، کلید توسعـه‌ی علمی و عملیِ همه‌ی رشته-مشاغل است. همه می‌دانیم که برای تعلیم و یادگیری، هیچ محدودیت زمانی وجود ندارد. آموزه‌های دینی ما هم تأکید دارد بر این مهم که دانش‌جویی و طلب علم از هرکجا و از هرکسی و در هر مقطعی از زندگی، پسندیده است. آموزش، برای آدمی، در هر سن و سالی که باشد، ضرورتی تحسين‌برانگيز است و بشر امروز، در هر شغل و منصب که باشد، به دانش‌افزایی مداوم و روزآمدسازیِ علمی - آنهم متناسب با گسترش دیگر علوم - نیاز دارد. و تفاوت نمی‌کند که وکیل باشی یا قاضی! چراکه سایر رشته-گرایش‌های علوم، به روز و ساعت، در حال گسترش و توسعه‌ی همه‌جانبه‌اند و وکیل نیز از این ضرورت، مستثنا نیست.
فناوري‌هاي نوين، موتور محرك وكالت از سنتي به تخصصي
تكنولوژي‌هاي روز دنيا و ابزارهاي فناورانه‌ي امروز كه نه! همين‌لحظه و ساعت كه شما اين مطلب را خوانديد، دمادم درحال تغيير و فزوني و نوشدگي و مدرن‌شدن هستند. پس، بدون ترديد، در جهت تخصصي‌شدن وكالت نقش اساسي دارند و ما نبايد با اين دنياي جديد، بيگانه باشيم. و بايستي كه خود، با اراده و خواستِ ازپيش‌تعيين‌شده و نه به‌اجبارِ سياست‌هاي تحميلي و غرق‌شدن در يك جريان و رودخانه‌اي كه معلوم نيست به ناكجاآباد! مي‌رسد؛ به‌سوي تخصصي‌شدن و دنياي وكالت مدرن قدم برداريم.
همین گستردگی علوم است که امروزه، این باور تقویت شده است که شاید کمتر کسی بتواند در یک رشته خاص، به تمام ابعاد آن، مسلط گردد. به‌طوری‌که زندگی ماشینی دیروز، معنایی دیگر پیدا کرده و عنوان "زندگی دیجیتال" به خود گرفته است. اکنون، دیگر دولت الکترونیکي و معاملات الکترونیکی و دولت موبایل، مطرح است. چه‌بسا حتا در آینده‌ای نه‌چندان دور، تشکیل "دادگاه الکترونیکی" و در فضای مجازی، قانونی و رسمی شود؛ كه انتظار هم همين است؛ البته پس‌از تأمين و تجهيز زيرساخت‌ها.
و اما پرسش این‌است‌که ما "وکلا" کجای دنیای واقعیت، ایستاده‌ایم!؟
این‌که قانون‌گذار، "فراهم‌آوردن وسایل پیشرفت علمی و عملی وکلا" را جزو وظایف کانون وکلا دانسته و در قانون لایحه استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب 5/12/1333 به‌آن تصریح نموده است، به‌یقین، در راستاي تضمینِ سلامت قضایی و امنیتِ روابط حقوقی اشخاص، توسعه و گسترش روزافزون دانش حقوق و علوم دیگر را منظور داشته است.
نیک می‌دانیم که دانش بشری چنان توسعه یافته و به شاخه‌های گوناگونی تقسیم شده که از درونِ رشته‌های کلانِ گذشته، رشته-گرایش‌های تخصصی جدیدی در جامعه‌ی علمی ظهور و بروز کرده است. رشته حقوق نیز از همین قاعده، پیروی نموده است. هم‌چنین، با توجه به پیچیده‌شدن روابط انساني و رخدادِ مسایل جدید در توسعه‌ی روابط تجاری، خصوصاً با گسترش روزافزونِ فناوری‌های نوین، اشخاص با مشکلات نوپیدای حقوقی، در سراسر دنیا، مواجه‌اند. این درحالی‌است‌که دانشکده حقوق دانشگاه تهران جزوِ اولین دانشکده‌های تأسیس‌شده در ایران بوده است ولیکن متأسفانه نزدیک‌به ۵۰ سال است که در دروس رشته "حقوق"، این رشته‌ی دانشگاهی بسیار مهم، تغییر اساسی ایجاد نشده است و از طرفی، می‌دانیم که ارائه دروس نظری محض، به‌دلیل کاربردی نبودنِ مباحث، دانشجویان و دانش‌آموختگان را در هنگام عمل و در بازار کار، با توجه‌به نیازهای ضروری جامعه، دچار مشکل می‌نماید.
امروزه چنان موضوعات حقوقی تخصصی شده که دیگر یک وکیل، صرفاً با گذراندنِ دروسی چند از واحدهای عمومی و اختصاصی هم‌چون حقوق تجارت و حقوق مدنی و یا حقوق جزا نمی‌تواند نیازهای حقوقی جامعه را مثلاً در پرونده‌ای راجع‌به جرایم رایانه‌ای، برطرف نماید. و امروز، این نقیصه، در مرجع عملی و تخصصی حقوق یعنی کانون وکلا نیز به‌دلیل مواجهه‌ی روزانه وکلا با مراجع دادرسی و مردم و وکالتِ دعاوی گوناگون، بسیار آشکار گردیده است تا جایی‌که از این منظر، چنان‌که شایسته و بایسته است، دروس نظری دانشکده‌های حقوق، فارغ‌التحصیلان را برای ورود به حوزه‌ی کار وکالت آماده ننموده و گاهی آن‌ها را دچار سردرگمی می‌نماید.
پذیرش این واقعیت که امروزه همانند تمامی علوم و مشاغل دیگر، تخصصی‌شدن وکالت، یک ضرورت است تنها با نگاهی کاملاً تخصصی به حقوق امکان‌پذیر است. به‌یقین، جامعه‌ي عدالت‌خواه امروز، بيش‌از پيش، نيازمند حفظ و تأمين سلامت دستگاه عدالت و نيز حفظ و تأمين امنيت حقوقي روابط بازرگاني و ارتباطات مدني اشخاص است. تخصصی‌شدن وکالت، هم تضمین‌کننده‌ی سلامت قضايي جامعه است و هم حافظ و تأمين‌كننده‌ي امنیتِ روابط حقوقی اشخاص است. زیراکه مردم جهت حل مشکلات حقوقی خود و اخذ راهنمایی‌هاي لازم در انجام معاملات و اعمال حقوقی‌شان، ابتدا به وکیل مراجعه می‌نمایند و از وکلا راهنمایی و كمك حقوقي می‌گیرند.
بنابراین، بدیهی‌است آن‌چه ما را به راهکار علمی و عملی در دست‌یابی به فناوری‌های نوین و دانش روز رهنمون می‌سازد، آموزش و روزآمدسازی آموزش برای جامعه‌ی وکلا است.
همه باور دارند که وکیلی موفق‌‌تر است که به این مهم، اهتمام و توجه بیش‌تری داشته باشد. چراکه کلید ارتقای سطح کیفیِ خدمات حقوقی یک وکیل، مجهز به دانش روز و برخورداری‌از اخلاق انسانی است.
اطمینان داشته باشید که اخلاق و دانشِ وکیل، دو بالِ اثرگذار در بهبود وضعیت معیشتی وکیل است.
تجهیز وکیل به دانش روز و اخلاق‌مداری او به تأمین بهداشت حقوقی جامعه نیز کمک شایانی می‌کند. لذا ما نباید از توجه کافی به این دو مهم، غفلت کنیم.
همه باید تلاش کنیم تا موجبات ارتقای سطح علمی و افزایش مهارت‌های حرفه‌ای و تخصصی جامعه‌ی وکلا را فراهم آوریم. و مراتب رشد شاخصِ علمی و تخصصی وکیل را برای خدمات‌دهی بهتر به مردم، به هنگام وکالت، افزایش دهیم تا به‌نحو مطلوب، احقاق حق شود. و این، محقق نمی‌شود مگر با برنامه‌ریزی دقیق در مرکز آموزش کانون وکلا.
اساساً جامعه‌ی وکلا باید به‌طور مداوم در حال کسب تحصیلات تکمیلی و انجام مطالعات تطبیقی در زمینه‌های موردنیاز جامعه و مطالعه‌ی کاربردی وکالت در ایران و سایر کشورها باشند تا بتوانند به‌نحو قابل توجهی در تبیین دانش روزِ خود در تنظیم قراردادها و یا به هنگام مدیریت جلسات دادگاه در مقام دفاع از حق و حقوق موکلِ خویش و نیز انتقال تجربیات علمی ـ کاربردی از نسلی به نسل دیگر، کارآمد و مؤثر باشد.
به‌نظر می‌رسد این باور صحیح است که با؛
- تخصیص اعتبار مناسب جهت مرکز آموزش کانون وکلا،
- فعال‌سازی نظام آموزش ضمن خدمت وکلا،
- تقویت رویکرد پژوهش‌محوری و آموزش‌مداری در کانون وکلا،
- برگزاری دوره‌های تخصصی بازآموزی علمی وکلا و
- ایجاد فرصت‌های مطالعاتی برای وکلا
می‌توان بیش‌از پیش، حرفه‌ی وکالت را در جامعه بازشناساند؛ تا به ترویج فرهنگِ "ضرورتِ داشتنِ وکیل برای هر شهروند"، بینجامد.
#وكيل_محمود_واحدی
نامزد سي‌ويكمین دوره انتخابات هیأت مدیره کانون وکلای دادگستری مرکز
*برای اطلاع از آخرین همایش‌های حقوقی، تازه‌های نشر حقوقی، استخدام حقوقی، مشاوره حقوقی و سایر اخبار حقوقی به سایت داتیکان مراجعه نمایید.