شورای نگهبان نظر خود را در خصوص اساسنامه شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد
سرانجام پس از کش و قوسهای فراوان شورای نگهبان نظر خود را در مورد طرح اساسنامه شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد.
طرح اساسنامه شرکت ملی نفت ایران مصوب جلسه مورخ 15 دی ماه یکهزار و سیصد و نود و چهار، مطابق فراز دوم اصل هشتاد و پنجم (85) قانون اساسی به تصویب کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی رسیده است؛ در جلسات شورای نگهبان مورد بحث و بررسی قرار گرفت که نظر این شورا به شرح زیر اعلام میشود:
1-در ماده یک، اطلاق عبارت «اصول و قواعد بازرگانی» چون شامل مواردی که در قانون تجارت آمده است نیز میگردد، نظر به اینکه برخی از مواد قانون مذکور خلاف شرع میباشد، اشکال شرعی دارد.
2-در تبصره ماده 4 و مواد دیگر این مصوبه، از آنجا که افزایش سرمایه توسط مراجع مذکور تغییر در اساسنامه تلقی میگردد، مغایر اصل 85 قانون اساسی شناخته شد.
3- ماده 6 باید مقید به رعایت «در چارچوب سیاستهای کلی نظام و همچنین قوانین و مقررات مربوط» گردد و الاّ اشکال دارد.
4-در ماده 8 عبارت «از اجتماع نمایندگان صاحب سهام تشکیل میگردد» با عبارت «متعلق به دولت جمهوری اسلامی ایران» در ماده 4، متعارض است، پس از رفع ابهام اظهارنظر خواهد شد.
5- در بند یک ماده 10، این ایهام وجود دارد که تصویب بودجه نیاز به تصویب مجلس شورای اسلامی ندارد؛ بنابراین مغایر اصل 52 قانون اساسی شناخته شد. همچنین بندهای 9 و 10 این ماده باید مقیّد به قید رعایت سیاستهای کلی نظام و قوانین و مقررات گردد.
6- بند 2 ماده 11، مبنیاً به ایراد معموله در تبصره ماده 4 واجد اشکال است.
7- ماده 18، مبنیاً بر ایراد بند یک ماده 10 واجد ایراد میباشد.
8-در ماده 29، باید اعضای هیات مدیره دارای شرط اسلام، وثاقت و امانت باشند و الاّ اشکال دارد. همچنین در این ماده باید موازین عمومی مربوط به گزینش که حسب فرمان حضرت امام علیهالرحمه تشکیل و با تاکید مقام معظم رهبری مدظلهالعالی استمرار دارد، رعایت گردد و الاّ مغایر اصل 57 قانون اساسی است.
9- در ماده 55 باید برای حسابرس مستقل و بازرس قانونی، شرط وثاقت و امانت قید گردد و الاّ خلاف موازین شرع میباشد.
10- در ماده 82، چون قانون منع احداث بنا و ساختمان در طرفین خطوط لوله انتقال گاز در زمان طاغوت تصویب و مواردی از آن مشتمل بر عدم رعایت حقوق شرعی و قانونی اشخاص میباشد؛ بنابراین تصویب آییننامه بر اساس آن خلاف موازین شرع شناخته شد.
11- در ماده 84، چون قانون تجارت در برخی موارد مشتمل بر امور خلاف شرع میباشد، معتبر دانستن احکام قانون مزبور ایراد دارد. همچنین در تبصره یک این ماده، چون مشخص نیست آیا عبارت قوانین و مقررات عمومی شامل سیاستهای کلی نظام و مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز میگردد یا خیر، ابهام دارد؛ پس از رفع ابهام اظهارنظر خواهد شد.
12- در ماده 85، با توجه به نظریات سابق این شورا از تاریخ تصویب لایحه قانونی تأسیس وزارت نفت مصوب 1358/7/8 ، اساسنامه شرکتهای مذکور در آن از جمله قانون اساسنامه شرکت ملی نفت ایران منسوخ شده، نسخ مجدد آن از تاریخ لازمالاجرا شدن این قانون اشکال دارد.
تذکر:
- در ماده 4، ظاهراً مبلغ مذکور اشتباه است که باید اصلاح گردد.