کمالی پور: قضات برای استفاده از مجازات جایگزین حبس توجیه نشدهاند
داتیکان: عضو هیات رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، افزایش آمار زندانیان غیرعمد و تراکم پروندههای قضایی را ناشی از عدمتوجیه یا نبود رغبت در قضات برای استفاده از مجازاتهای جایگزین حبس دانست.
یحیی کمالیپور در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت در واکنش نسبت به اظهارنظر رئیس ستاد دیه کشور مبنی بر اینکه آمار زندانیان جرایم غیرعمد، به دلیل عدم استفاده قضات از مجازاتهای جایگزین حبس افزایش یافته است گفت: با وجود اینکه در قانون آئین دادرسی کیفری، سازو کار لازم جهت به حداقل رساندن مجازات حبس، با اشاره به مجازاتهای جایگزین، تعلیق، تعویق و قرارها آمده است، اما قضات جایگاه مجازات جایگزین حبس را جدی نگرفته، یا رغبتی به استفاده از این نوع مجازاتها ندارند.
نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی افزود: این نوع تصمیمگیریها برای صدور احکام، میتواند ناشی از عدم توجیه قضات در استفاده از مجازاتهای جایگزین باشد، که در پی آن غالبا برای اکثر مجرمان، مجازاتهای کلیشهای که در قانون مجازات اسلامی آمده، تعیین کرده؛ به گونهای که برای نحوه رسیدگی در محاکم، کمتر شاهد ارفاق قانونی از جانب قضات هستیم.
این حقوقدان فعال در نهاد قانونگذاری کشور ادامه داد: البته ادلههای دیگری نیز میتواند برای افزایش زندانیان جرایم غیرعمد وجود داشته باشد؛ از قبیل اینکه آرای صادر شده قاطع دعوی نبوده و اگر اجرا هم شود، رفع خصومت نمیکند.
کمالیپور تصریح کرد: هماکنون قضات باید تدابیری بیندیشند تا در صدور آرا به گونهای عمل کنند که در راستای رسیدگیها، فصل خصومت کنند و در عمل تصمیمشان قاطع دعوی باشد، نه اینکه یک پرونده به ده پرونده تبدیل شود؛ کمااینکه در شرایط کنونی، حجم پروندهها ناشی از تکرار دعاوی است و این در حالی است که با قطع دعوی در رسیدگی اولیه، میتوان از تشکیل پروندههای تکراری جلوگیری کرد.
عضو هیات رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس یادآورشد: بیتردید کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس این حق را دارد تا بر حسن اجرای قانون نظارت کند؛ بنابراین دادگاهها نیز نمیتوانند از این قاعده مستثنی باشند، هر چند تاکنون روند نظارت بر این بخش ضعیف بوده، و کمتر شاهد توفیق در امر نظارت بر حوزه قضایی کشور بودهایم.