اجرای درست قوانین موجود در حوزه حقوق آب تا حدی نیازهای فعلی را برطرف میکند
داتیکان: یک حقوقدان با بیان اینکه در موضوع مدیریت آب به مدیران متخصص، سالم، خوش نام، غیر وابسته و شجاع نیازمندیم، گفت: در خصوص قوانین موجود در این زمینه همین مقدار که در قاموس تقنینی ما وجود دارد اگر درست اجرا شود نیازهای فعلی را تا حدی برطرف میکند.
به گزارش داتیکان، علی نجفیتوانا در گفتوگو با ایسنا در رابطه با حقوق آب و اهمیت توجه به آن، اظهار کرد: تغییر شرایط اقلیمی از اوایل قرن بیست و با توجه به دخالت بشر در سیر طبیعی و جغرافیایی محل و طبیعت موجب به وجود آمدن اوضاع و احوالی شده است که بی توجهی به آن نه تنها سلامت طبیعت و بهداشت جغرافیای جهان هستی را با خطر نابودی مواجه خواهد کرد، بلکه زندگی موجودات زنده از جمله بشر را نیز در معرض نابودی قرار خواهد داد؛ بنابراین هر چه این خطر نزدیک تر و شرایط بدتر می شود توجه مردم و افکار عمومی از یک طرف و حکومت ها از طرف دیگر به حفظ طبیعت و جلوگیری از تخریب بیشتر محیط زیست افزایش پیدا میکند.
این وکیل دادگستری با اشاره به بروز موانع جدی از ناحیه سوداگران جهانی و سرمایه سالاران و آنهایی که دچار خودخواهی مفرط در امر تجارت، اقتصاد و صنعت در مسیر اقدامات ضروری جهت حفظ محیط زیست، آب، خاک و منابع طبیعی، تصریح کرد: خوشبختانه تعاطی افکار و تبادل اطلاعات به ویژه با استفاده از فناوری نوین اطلاع رسانی و اینترنت موجب بروز و تعمیق حساسیت در افکار عمومی و ایجاد سمن های مبارزه با تخریب و حمایت از محیط زیست و ارزش های آن از جمله آب شده است. این توجه زمانی مورد اهمیت است که عنایت داشته باشیم اولین، مهمترین و موثرترین تخریب متوجه آب در جهان بوده است.
وی با اشاره به اینکه دو سوم کره خاکی را آب در بر گرفته است، عنوان کرد: واقعیت این است که آب قابل شرب و قابل استفاده در چرخه محیط زیست محدود به آب شیرین است که متاسفانه بخش مهمی از آن در معرض آلودگی قرار گرفته است. در کشور ما چه در گذشته و چه اکنون همیشه با فرصت سوزی و دیر هنگام برای حفظ منابع و ارزش های ملی اقدام می شد و شده است. امروزه در کشور ما قطع نظر از شرایط اقلیمی که بارندگی های آن مربوط به مناطق نیمه خشک می شود، آب موهبتی است که به تدریج در حال نابودی است. شاید ما جزء کشورهایی هستیم که آب های شیرین در کشورمان با وصف و قابلیت استحصال و بهره برداری بهینه از آلودهترین آبهای جهان است.
نجفیتوانا با بیان این ادعا که تمامی رودخانه های شمال یا به وسیله زورمداران و یا سرمایه سالاران در معرض تخریب محیط زیستی قرار دارند، گفت: فاضلاب های خانگی و صنعتی، آبهای این مناطق را به آبهای آلوده و مضر برای سلامتی محیط زیست، جانداران و مردم تبدیل کرده، به گونه ای که به زعم برخی، ماهی های دریای شمال به علت وجود این آلودگی ها قابلیت خوردن ندارند و آلوده هستند. اکثر ماهی های رودخانه ها دارای آلودگی ناشی از استفاده از این آب ها هستند و رودخانه هایی مانند کارون، زاینده رود و ... سرنوشتی بس اسفبارتر از سرنوشت سایر منابع آبهای کشور دارند.
این وکیل دادگستری بر اساس نظرات آب شناسی ناکارآمدی در مدیریت آبها را علت وضعیت موجود دانست و بیان کرد: متاسفانه مدیران به دلیل جابه جاییهای سریع، به صورت خوش بینانه از زمان مدیریت برای اجرای برنامه های کوتاه مدت استفاده می کنند و عملا برنامه های دراز مدت در کشور ما یا پیش بینی نشده و یا در اجرا موفق نبوده است. برای مثال هنوز طبق اظهار نظر صریح مسئولین طراز اول در احیای دریاچه ارومیه عقب تر از برنامه های مقرر بوده ایم. از لحاظ چگونگی برخورد با چنین شرایطی و اتخاذ تدابیر موثر و کارآمد باید سه مطلب را مورد توجه قرار داد.
وی بکارگیری مدیران کارآمد غیر وابسته به صاحبان زر و زور، خداترس و برنامه محور که به افکار عمومی احترام بگذارند را اولین مطلب مورد توجه در این زمینه دانست و عنوان کرد: شرط توفیق در تغییر شرایط اداری کشور استفاده از مدیران توانمند است. مدیران مستهلک گذشته موجب استمرار فساد و ناکارآمدی بوده و خواهند بود؛ لذا در بحث مدیریت آب به مدیران متخصص، سالم، خوش نام، غیر وابسته و شجاع نیازمندیم. در خصوص سایر تدابیر مربوط به قوانین موجود در این زمینه همین مقدار که در قاموس تقنینی ما وجود دارد اگر درست اجرا شود، نیازهای فعلی را تا حدی برطرف میکند.
نجفی توانا با اشاره به عضویت در چند کنوانسیون حفظ محیط زیست، آب، خاک و هوا، خاطرنشان کرد: با این وجود نه تنها امکان اجرای مفاد لازم الاجرای این کنوانسیون ها را نداریم، بلکه در اجرای قوانین داخلی هم با مشکل روبرو هستیم . با این حال می شود با توجه به ارزش های حیاتی آب، خاک و هوا مجازات های شدیدی به ویژه برای کارخانه دارانی که به طیف زر و زور وابسته هستند پیشبینی کنیم و از ادامه آلوده کردن عوامل مربوط به سلامتی مردم و ایجاد خطر برای ملت جلوگیری به عمل آوریم و در کنار آن با اتخاذ تدابیر تامینی مانند بستن کارخانه های آلوده از ادامه روند آلوده سازی محیط زیست جلوگیری کنیم.
این وکیل دادگستری راه حل دیگر را برای کنترل شرایط بحران آب اقدامات قاطعانه در اجرای مقررات دانست و با اشاره به تاکید صریح قانون مجازات اسلامی در خصوص آلودگی محیط زیست و تعیین ضوابط مشخص در آن، تصریح کرد: لازم نیست هیات متخصص جهت آسیب شناسی و انجام تحقیقات به سراسر کشور اعزام شود تا آلوده کردن محیط زیست و عدم اجرای قانون با مدرک و به صورت مستند به ما ثابت شود، بلکه اندکی گشت و گذار در اطراف تهران و آب های داخل تهران و استان های همجوار و پی جویی علت این آلودگی ها به ما ثابت خواهد شد که چه کسانی و به چه صورت آب ارزشمند کشور کم آب ایران را که حق مسلم مردم آن در کنار ارزش هایی مانند انرژی هسته ای است، با خطر آلوده شدن روبرو می کنند. مردم باید ابتدا یک زندگی سالم داشته باشند تا بتوانند از ضرورت انرژی هستهای بهره مند شوند.
وی عدم قاطعیت و رودربایستی جناحی در برخورد با عوامل آلوده کننده آب را یکی از عوامل استمرار آلودگی آب در کشور دانست و گفت: برخی بدون توجه به افکار عمومی و منافع آنها به روند آلوده سازی محیط ادامه می دهند تا درآمدی مضاعف به قیمت نابودی ملت و منابع طبیعی کشورشان بدست آورند. عدم فرهنگ سازی نیز عامل موثر دیگری است که به استمرار آلودگی آب کمک می کند. با آموزش از طریق رسانه ها به ساکنین اطراف رودخانه ها و افرادی که برای گشت و گذار به رودخانه هایی مانند کرج، جاجرود و ... مراجعه می کنند مردم متوجه خواهند شد که فاضلاب تولیدی را که در آب ها می ریزند به مصرف خودشان خواهد رسید و سلامت خود و فرزندانشان را به خطر خواهد انداخت.
نجفیتوانا با پیشنهاد دو برنامه کنشی و واکنشی پیشگیرانه از طریق فرهنگ سازی و تعطیلی کارخانهها و مسدود کردن مسیر فاضلاب ها و رودخانه ها، اظهار کرد: از طرفی می توان با اقداماتی مانند اعمال مجازات های شدید از طریق تصویب قوانین کارآمد بخشی از معضلات موجود را برطرف کرد. همچنین قطع نظر از اقداماتی که برای حفظ آب شرب و حفظ سلامت آن لازم است باید در بخش کشاورزی نیز به جای شعار دادن چگونگی استفاده از برخی از روش های آبیاری را اجباری کنیم.
وی در پایان عنوان کرد: هیچ ایرانی ای حق ندارد برای حفظ خودخواهی فردی و یا ثروت اندوزی به ضرر ایرانی دیگر و نسل آینده آب را غیر متعارف مصرف کند. ما درد را می دانیم اما درمان مستلزم بکارگیری روش های علمی است. امیدواریم مسئولین به جای نشستن دور میزهای گرد به اراضی خشک و رودخانه های آلوده هم از باب انجام وظیفه دنیوی و حفظ ارزش های اخروی گذر و نظر داشته باشند.